جاذبه‌های طبیعی استان زنجان (بخش اول)
                                                    غار خرمنه‌سر

این غار در شهرستان طارم و در کوه بلند خرمنه‌سر در سمت شمالی روستای شاه‌نشین قرار گرفته است. ارتفاع این کوه 2700 متر و دارای چشمه‌سارهای زیادی است. در نزدیکی قله‌ی کوه خرمنه‌سر، دهانه‌ی مشبک و پنجره‌ مانند و به نسبت وسیع غار خرمنه‌سر واقع شده است. در قسمت مدخل غار، حفره‌ی بزرگی وجود دارد که همانند اتاقی در میان حفره‌های کوچک احاطه شده است. در داخل این اتاق‌ها، آثار زیستی شامل سفال‌های شکسته‌ و پیه‌سوزهای شکسته‌ی قدیمی دیده می‌شود. مطالعات باستان‌شناختی در مورد حکایت غار از دو دوره‌ی استقرار انسان دارد. دوره‌ی اول را ابزار و ادوات سنگی و تیغه‌های سنگ چخماق متعلق به‌زندگی غارنشینی انسان پیش از تاریخ تشکیل داده که قدمت آن به‌دوره‌ی پیش از هزاره‌ی پنجم قبل از میلاد می‌رسد.
دوره‌ی دوم شامل آثار سفالینی و ادوات زیستی موجود در اتاق‌ها و دهلیز‌ها می‌شود که به‌تقریب متعلق به‌اوایل قرن چهاردهم هجری قمری است. با توجه به اسناد و مدارک تاریخی سرکردگان حکومت کنگریان (که پایتخت آنان شهرستان طارم بوده و قلعه‌ی آنان در طارم سفلی می‌باشد) از این غار به‌عنوان پناه‌گاه امنی در مقابله با هجوم‌های سیاسی بغداد استفاده می‌کردند.

منبع: شناسایی جاذبه‌های تاریخی طبیعی استان زنجان/ فتحی‌اصل،‌محمد